“Her gazeteci bir gün sansürü tadacaktır.” Zincirlikuyu Mezarlığı’nın girişinde biz faniler için yazılı olan “Her canlı ölümü tadacaktır” sözünü gazetecilere uyarlamamın bir sebebi var: ABD’nin önde gelen gazetelerinden, uğruna filmler çekilen, kitaplar yazılan, özgür basının sesi olan “Washington Post” gazetesi de en sonunda ayan-beyan bir şekilde sansürü tattı. Hem de daha başkan bile olmadan Trump vasıtasıyla!
ABD’de başkanlık seçimlerine 10 gün kala Washington Post gazetesinin aldığı editoryal karar yüzünden yer yerinden oynuyor. Peki neydi bu karar? Sadece ABD’de değil, dünyada da çok sayıda okuru olan Washington Post, onlarca yıl sonra ilk kez başkanlık seçiminde bir adayı desteklemeyeceğini duyurdu. Her ne kadar bana göre bir gazetenin açık açık bir başkan adayı detsekleyeceğini duyurması, o gazetenin tarafsızlığına gölge düşüren bir uygulama olsa da, birçokgazetenin böyle bir yayın politikası ve editoryal çizgisi bulunuyor. Washington Post da bunlardan biri(ydi).
ABD’nin önde gelen gazetelerinden Washington Post, (birkaç gün önce) onlarca yıl sonra ilk kez başkanlık seçiminde bir adayı desteklemeyeceğini duyurdu. Açıklamada gazetenin gelecekteki seçimlerde de aynı tavrı takınacağı belirtildi . Öte yandan gazete, iki muhabirin kaleme aldığı ve yazı işleri kadrosunun Demokrat Parti adayı Kamala Harris’i desteklediğini belirttiği bir makaleyi de yayınladı. Makalede gazetenin destek açıklamaması yönündeki kararın, sahibi Jeff Bezos’a ait olduğu belirtildi. Amazon’un kurucusu Bezos, gazeteyi 2013’te satın almıştı.
Gazete 2016′da ve 2020′de Donald Trump’a karşı yarışan Hillary Clinton ve Joe Biden’a başyazılarla destek açıklamıştı. Yazılarda Trump’ın adayı olduğu Cumhuriyetçi Parti de kınanıyordu. Trump da 2016 ve 2020 arasındaki başkanlık döneminde milyarder Bezos’u sıklıkla eleştirmişti. Ancak dünyanın en zengin insanlarından biri olan Jeff Bezo için kırılma noktası, Trump’ın başkanlığı döneminde Pentagon’un 10 milyar dolarlık bulut bilişim ihalesinin Microsoft’a verilmesi oldu.
“Jeff Bezos Trump ile anlaştı”
Gazetenin herhangi bir başkan adayını desteklememe kararından sonra yer yerinden oynadı. Washington Post’un görevinden ayrılan genel yayın yönetmeni ve uzun süredir köşe yazarlığı yapan Robert Kagan, gazetenin sahibi Jeff Bezos’un gazetenin Kamala Harris’i desteklemesini engellemek için Donald Trump ile bir anlaşma yaptığını iddia etti.
Bütün bu gelişmelerin ardından yirmi yılı aşkın bir süredir gazete çalışan Robert Kagan, gazeteden istifa etti. Kagan ayrıca, Amazoz’un kurucusunun Harris’i destekleme planını iptal ettiği gün, Trump’ın Bezos’un Blue Origin uzay şirketinin yöneticileriyle bir araya gelmesinin arka planda yapılan anlaşmanın kanıtı olduğunu söyledi.
Kagan, “Trump, Bezos’un yapacağını söylediği şeyi yaptığından emin olmak için bekledi ve ardından Blue Origin çalışanlarıyla bir araya geldi” dedi. “Bu da bize gerçek bir anlaşma yapıldığını, yani Bezos’un ya da adamları aracılığıyla Trump’la doğrudan iletişim kurduğunu ve bu karşılıksız anlaşmayı ayarladıklarını gösteriyor” dedi. Kagan, Bezos ve Trump arasında olduğu iddia edilen gizli anlaşmanın “sadece bir başlangıç” olduğunu iddia etti. Kagan, Trump’ın ikinci bir dönem kazanması halinde “medyada çok fazla otosansür ve çok fazla rota değişikliği” olacağını da vurguladı.
Efsane gazeteciler tepki gösterdi
Öte yandan Washington Post’ta muhabirlik yaptıkları dönemde eski Başkan Nixon’ın dahil olduğu Watergate skandalını ortaya çıkaran ve hikayeleri“ Başkanın Bütün Adamları” filminde anlatılan efsane gazeteciler Carl Bernstein ve Bob Woodward da bir açıklama yayınlayarak Washington Post’u destek vermekten kaçındığı için eleştirdi. İki efsane gazeteci, “2024 başkanlık seçimlerine 11 gün kala alınan bu karar, Washington Post’un Donald Trump’ın demokrasi için oluşturduğu tehditle ilgili kendi yaptıkları ezici haber kanıtlarını görmezden geliyor” diye yazdılar. Gazetede bir editör karar nedeniyle istifa etti, eski bir editör gazetenin yönetimini korkakça olarak nitelendirdi ve binlerce abone gazeteyi terk etti.
Washington Post seçimlerle ilgili editoryal yazı yayınlamadı diye şimdilik bunlar oldu. Ancak Turmp başkan seçildiği takdirde sansür vakalarının artarak çoğalacağı bir gerçek. Öte yandan şurası da bir gerçek: Washington Post’un başına gelen sansür vakası gazetecilerin karşılaştığı sansür olaylarında ne ilk ne de son olacak.
