Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından enerji güvenliği konusunun dünya gündeminde ilk sıralara oturduğu bir dönemden geçerken, ABD merkezli Atlantik Konseyi (Atlantic Council) dün İstanbul’da “Bölgesel Temiz ve Güvenli Enerji Konferansı” düzenledi. Konferansın teması bölgesel temiz ve güvenli enerji, ancak konferansta en çok konuşulan ülke tabi ki Türkiye oldu. Konferansta kimler kimler yoktu ki: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’dan Kuzey Irak Kürt Yönetimi Elektrik ve Doğal Kaynaklar Bakanı Kemal Muhammed Salih’e, ABD Ankara Büyükelçiliği Avrasya’dan Sorumlu Bölgesel Kıdemli Ticaret Müsteşarı Michael Lally’den Atlantik Konseyi CEO’su Frederik Kempe’ye kadar zengin bir konuşmacı kadrosu dinleyenleri konferans bitimine kadar salonda tuttu.
Konferansın açılış konuşmasını yapan Frederik Kempe, Türkiye’nin bölgesel enerji güvenliğinin tam da merkezinde yer aldığını söyledi. Kempe, Türkiye’nin kritik transit kökleriyle birlikte stratejik konumunun, pazarları birbirine bağladığını ve ortaklıkları teşvik ettiğini vurguladı. Konferansın bir diğer önemli konusu da Avrupa’nın enerji güvenliğiydi. Kempe, bölgesel işbirliğinin hem Avrupa’ya istikrarlı enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi için hem de temiz enerji teknolojilerine geçişte öncülük etmek için hayati önem taşıdığının altını çizdi.
“Bu dünya hızla ilerliyor ve biz buna ayak uydurmaya çalışıyoruz. İster Hazar Denizi’nin bol enerji kaynakları olsun, ister Balkanlar’daki transit yenilenebilir enerji projelerinin geliştirilmesi olsun, bölge genelindeki çabalar, enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve istikrarımıza katkıda bulunan yeni dinamikler yaratıyor” dedi.
Körfez ülkelerini Avrupa’ya Türkiye bağlayacak
Toplantıdaki çarpıcı konuşmalardan bir diğerini de Dışişleri Bakanlığı Irak ve İran ile İlişkiler Genel Müdürü Büyükelçi Ali Rıza Güney yaptı. Türkiye, Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında Nisan ayında imzalanan “Kalkınma Yolu Projesi”nin Körfez ülkelerini, Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacağını anlattı. “Yeni İpek Yolu” olarak nitelendirilen projenin “Asya ve Avrupa arasındaki seyahat süresini Türkiye üzerinden önemli ölçüde azaltacağını” ve “15 günlük bir kazanım sağlayacağı” belirtiliyor.
Irak’tan gelebilecek olası göç dalgası uyarısı
Büyükelçi Güney, Kalkınma Yolu Projesi’nin, “istikrarlı ve refah içinde bir Irak için çok önemli olduğunu” belirterek, “Bu proje, Irak’ın kendi ayakları üzerinde durmasını sağlayacak, yatırım ve ticaret fırsatları açısından Irak’a nefes verecek stratejik bir projedir” diye konuştu. Güney ayrıca gelecekte Irak’tan Türkiye’ye ve Avrupa’ya olası bir göç dalgasının engellenmesi açısından da “Iraklıları kendi ülkelerinde refah içinde yaşatmak zorundayız” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 yıllık aradan sonra 21 Nisan 2024’te Irak’ın başkenti Bağdat’a gitmiş, Bağdat’ta Başbakan Muhammad Şiya El Sudani ile görüşüp Güvenlik ve İşbirliği Anlaşması kapsamında “terörle ortak mücadele” ve Faw-Basra-Ovaköy hattı için “Kalkınma Yolu” projesini imzalamıştı. Türkiye, Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında hayata geçirilecek olan Kalkınma Yolu Projesi’nin ilk Bakanlar Konseyi toplantısı da Ağustos ayında İstanbul’da yapılmıştı.
Trump fosil yakıttan yana
ABD’nin Azerbaycan eski Büyükelçisi Matthew Bryza ise ABD’de yaklaşmakta olan başkanlık seçimlerinin olası sonuçlarından bahsetti. Bryza, iki başkan adayının enerji konusuna yaklaşımlarını anlatırken, “Donald Trump fosil yakıtlardan yana, Kamala Harris ise daha çok yenilenebilir enerji taraftarı” dedi. Bryza, Rusya’nın Ukrayna savaşının ardından doğalgazı kestiği Avrupa’nın imdadına ABD’nin koştuğunun altını çizerek, “Amerikan enerjisi AB’ye yardımda önemli bir rol oynadı” diye konuştu